« روشنفکر»،کارش با کار فیلسوف و عالم و عارف فرق می کند.روشنفکر آن نیست که آنچه را حقایق می پندارند،بیان کند؛بلکه آنچه را مردم نیاز دارند،او پاسخ می گوید.کار او،کاری پیامبرانه است،ابلاغ «پیام»،آن چه قوم را به کار «هدایت» آید،نه تنها به کار!رسالت روشنفکر،سخت سنگین،لغزنده و خطیر است؛گاه تکیهء او بر یک «حقیقت»،به سادگی،بدل به «خیانت» می شود؛اگر این «حقیقت»،قوم را از واقعیّت هائی فوری و حیاتی غافل کند؛این است «حقایق اغفال کننده»!
بزرگترین دام فریب،بر سر راه روشنفکر!
بیماری مسری ویژهء «روشنفکران تحصیل کرده» که گاه رسالتش را از یاد می برد،و از «راه فکری و اعتقادی»اش،می افتد به «رشتهء علمی و تخصّصی»اش؛و فیلسوف می شود،یا عالم و یا عارف و یا زاهد...
و من که می بینید،خود بیم دهنده ام و این چنین خودآگاه و متوجّه خطر،و هماره در «مبارزه با نفس»؛هرگاه و بی گاه،تا لحظه ای غافل شده ام،لغزیده ام و احساس کرده ام که نفس امّاره به فلسفه و تصوّف و ادبیّات،بر من غالب شده است؛و یادم رفته که من تنها نیستم؛در محفل خواصّ و پاتوق اهل علم ننشسته ام؛مخاطب ام مردم اند و داریم در راهی باهم می رویم و فقط باید از «راه» حرف بزنیم و آن چه بر سر راه است.
«روشنفکر»،فیلسوف و عالم و عارف و زاهد و ادیب و هنرمند نیست؛کارش،پیامبرانه است،مسئول است،رسالت دارد،پیام دارد،ادامهء کار افلاطون و ارسطو و جالینوس و بقراط و بطلمیوس و لوکرس و حافظ مولوی و حلّاج،به عهدهء اینشتین و پوانکاره و برگسون و برتراند راسل و پاستور و کُخ و فون براون و شاگال و رنوار و پیکاسو است.کار روشنفکر،ادامهء کار «ابراهیم» و «زرتشت» و «موسی» و «عیسی» و «محمّد(ص)» و «علی(ع)» و «حسین(ع)» و ... است.
نبوّت،خبر دادن از واقعیّتی است که برای مردم،«غیب» است.امامت،رهبری امّتی که جهت حرکت خویش را گم کرده است.امّا «روشنفکر»،نبیّ مرسل نیست،امام معصوم هم نیست.آری،آمّا پس از «خاتمیّت» و در «غیبت»،او وارث آن رسالت و این امامت است؛ادامه دهندهء این راه است.او رسالتی پیامبرانه در میان قوم خود دارد؛پیامبران برای وی «اسوه» اند،در برابر عارفان،حکیمان،ادیبان...
«وَکَذَلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَکُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَیَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیدًا»(بقره-143)
و اینچنین شما را گروهی میانه ساختیم،تا شما برای مردم«نمونه» باشید،و رسول برای شما «نمونه».
و پیامبر اسلام(ص)،نه یک تحصیل کرده،بلکه یک «امّی»،امّا صاحب «آگاهی» و «رسالت»!و یک روشنفکر،هرچند تحصیل کرده،اگر رسالت پیامبروار خویش را در میان قوم خود،«امّی وار» عمل کند،نمی لغزد.
مبارزهء روشنفکران ضدّ مذهبی،در نهایت،به سود استعمار تمام میشود.واقعیّت های عینی دو قرن اخیر،این نتیجه گیری را کرده است.فراموش نکنید که شعار استعمار غربی،در آسیا و آفریقا،ویران کردن دیوارها و حصارهای سنّت و مذهب بود،به نام «تعصّب»؛که همچون حصار نفوذناپذیر و استواری،نفوذ غرب مهاجم را سدّ کرده بود.
ادامه دارد...