سی و دو) مسئولیت انسان که ریشه در عمق هستی نداشته باشد و بی پایه و پایگاه وجودی باشد،یک مفهوم ذهنی و ایده آلیستی است و ارزش آن مصنوعی و اعتباری است.در این صورت،ایثار و فداکاری هم بی معنا خواهند بود.
سی و سه) نسبیت اخلاق،مربوط به اخلاق اجتماعی است که دائما در حال تغییر است؛اما اخلاق انسانی،ارزشهائی هستند که از فطرت نوعی انسان سرچشمه می گیرند.
سی و چهار) اراده ای می تواند بر عوامل مختلف حاکمیت بخشد که نسبت به طبیعت و تاریخ،آگاه تر است،پس طاعتی آگاهانه است که انسان را از صورت ساختهء محیط به سازندهء محیط تحول می بخشد.
سی و پنج) مذهب نقشی متضاد را در سرنوشت انسان داشته است:نقشی ضد تکاملی در دست قدرتهای ضد انسانی.و از سوئی دیگر نقشی تکاملی که روح را در ورای این قدرتها به سوی کمال مطلق می کشانده است.
سی و شش) دو عامل سازندهء نوعیت انسان:آگاهی-کشش به سوی تعالی.
سی و هفت) اگر اسامی مختلفی را که در ادیان و مذاهب مختلف برای خدا وجود دارد بررسی کنیم هیچ یک از آنها ترس و جهل را در ذهن متبادر نمی سازد(بر خلاف نظر جامعه شناسان و علمای غیر مذهبی)بلکه همگی به عنصر آگاهی و کشش به سوی تعالی را نتیجه می دهند.
سی و هشت) مسئولیت افروختن آن آتش اهورائی پس از خاتمیت رسالت پیامبران بر عهدهء روشنفکران صاحب رسالت است:انسانهای آگاهی که در این عصر وارثان پیامبرانند.
سی و نه) سمبولیسم در اروپا در دوره ای رشد کرد که در آن اختناق سیاسی پدید آمده بود.یک نویسندهء توانا در بحرانی ترین شرایط سیاسی و دیکتاتوری،با استفاده از سمبولیسم،خطرناک ترین حرفها را می تواند منتقل کند.
چهل) خودسازی عبارت است از اینکه:خویشتن را انقلابی بارآوردن به عنوان یک اصل و یک اصالت و یک هدف،یعنی به جوهر وجودی خود تکامل بخشیدن که لازمهء آن،شرکت در سرنوشت مردمی است که انسانیت و تکامل وجودی ما،آن را ایجاب می کند.
چهل و یک) اعتقاد به آگاهی و ارادهء انسان به عنوان یک علت در مسیر جبر علمی تاریخ. و تحولات اجتماعی...
چهل و دو) انسان انقلابی،خویشتن خودساختهء ایدئولوژیک را جانشین خویشتن موروثی و سنتی و غریزی کرده است.
چهل و سه) مسیر تکامل وجودی انسان به سوی آزادی،از عوامل محیطی اطراف پیش می رود و به میزانی که خودآگاهی در او رشد می کند،از صورت یک معلول به صورت یک علت،تغییر می کند.
چهل و چهار) از نظر قرآن،انسان،بالقوه یک پدیدهء مافوق است،اما بالفعل یک پدیدهء خاکی و بیولوژیک.
ادامه دارد...