وقتی بیت المقدّس را صهیونیست ها اشغال می کنند و برای آزادی آن،چهرهء یک اُسقُف کاتولیک را در میان مبارزان می بینیم،امّا از بین مراجع تقلید خودمان،غیر از یک نفر[یعنی آیت الله خمینی]،همدردی لفظی هیچکدام را هم نمی شنویم و هنگامی که فلسطین به عنوان یک ملّت مسلمان نفی می شود و قتل عام،و آنگاه در سنگر مجاهدان مسلمان فلسطینی،خون یهودی ای را که برای دفاع از این جامعهء مسلمان،شهادت را انتخاب کرده است به چشم می بینیم،امّا دیناری از سهم امام(وجوهات شرعی)را در آنجا نمی بینیم،صدها آیه و روایت و نقل حدیث و استدلال منطقی در اینکه فقه جعفری،فقه اهل بیت(س) است و شیعه،مسلمان راستین است و اسلام،سرمایهء دنیا و آخرت است و شعار:«الاسلام یعلو و لا یُعلی علیه»جز مجموعهء الفاظی که هیچ معنائی نمی دهد،چه خواهد بود؟اینها بررسی آثار مبارزهء سیاسی در محدودهء خودسازی است وگرنه نقش اصلی مبارزهء سیاسی،ساختن یک جامعه است که خود مسئله ای جداست و جدا از زمینهء این سخن.
از قرون گذشته تا حال،هم زمان با سیّدجمالها،کواکبی ها،بن ابراهیم ها،میرزا کوچک خان ها،شیخ محمّد خیابانی ها،طباطبائی ها،ملک المتکلّمین ها،محمّد اقبال ها و مدرّس ها،جامعهء دینی ما حکما،فقها و مراجع بزرگی داشته است که از نظر علمی بر آنها برتری داشته اند؛امّا تأثیر اجتماعی شان و حتّی نقش شان در احیاء و پیشبرد اسلام و نیز نقش اسلام در اثر کارشان در پیشبرد جامعهء اسلامی و در آگاهی و آزادی توده های مسلمان،اگر نگوئیم صفر بوده است،از صفر بالاتر نبوده است.
ادامه دارد...